Người xưa hay truyền tai nhau “Dưa La, húng Láng, nem Báng, tương  Bần, nước mắm Vạn Vân, cá rô Đầm Sét”. Trong đó, nước mắm Vạn Vân nổi tiếng khắp vùng Đông Dương xưa chính là nước mắm Cát Hải ngày nay.

Làng nghề nước mắm Cát Hải xuất hiện cách đây hàng thế kỉ, nổi tiếng với nước mắm đậm đà, có vị mặn mòi của biển. Điểm đặc biệt của vùng này là nước giếng ngọt hơn nước mưa, có thể uống trực tiếp. Dân làng dùng nước ấy hòa với muối và cá để tạo ra nước mắm thơm nồng. Cá được đưa về phân loại, rồi trộn muối sơ chế, ngâm ủ lên men. Quá trình ngâm ủ đến khi cá “chín” phải mất một năm. Khi cá bắt đầu cho nước cốt, người thợ phải biết tách ra để nấu và chế biến. Đây là bí quyết, kỹ thuật riêng của những người thợ chế biến nước mắm Cát Hải.

Nước nắm Cát Hải là thứ không thể thiếu trong bữa cơm của mỗi gia đình người dân trên huyện đảo. Đồng thời, cũng là thức quà được tìm mua phổ biến của nhiều du khách khi tới tham quan Cát Bà.

Ảnh: Nguyễn Việt Hồng