Làng Dưỡng Động (xã Minh Tân, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng) nổi tiếng với sản phẩm gốm có màu phù sa tự nhiên của vùng nông thôn Bắc Bộ. Chính sắc màu ấy đã làm nên tên tuổi gốm Dưỡng Động, có lúc đã vượt qua biên giới Việt Nam đến với bè bạn quốc tế.

Từ xa xưa, vùng đất bãi Dưỡng Động nằm ven sông Giá, một chi lưu đổ ra cửa Bạch Đằng đã được thiên nhiên ban tặng chất đất dẻo quánh có cái tên rất gợi “trúc thôn hoa đào”. Đây là loại đất chỉ có thể lấy được ở các “đượng”, tức các cồn nổi giữa dòng sông Giá, có thể tạo màu tự nhiên mà không cần pha trộn. Từ nguồn đất này, người làng Dưỡng Động vốn khéo tay, hay lam hay làm đã tạo dựng nên nghề làm gốm truyền từ đời này sang đời khác. Theo lời của một số bậc cao niên sành chơi đồ gốm cổ, từ hàng trăm năm trước, thương hiệu gốm Dưỡng Động nổi tiếng không kém các làng nghề như Bát Tràng (Hà Nội), Chu Đậu (Hải Dương), Phù Lãng (Bắc Ninh)... Những nghệ nhân, thợ giỏi của làng ngày ấy đã tạo ra bộ ấm chén da Chu với màu men và kiểu dáng thanh nhã, tinh tế, càng ngắm càng cảm thấy ấm áp. Khi ấy, người người, nhà nhà làm không nghỉ tay, các lò nung chạy hết công suất mà vẫn không đủ đáp ứng những đơn đặt hàng trong nước. Thậm chí, gốm Dưỡng Động cũng đã xuống thuyền theo các lái buôn nước ngoài trong những hải trình dài về tới châu Âu hoặc vùng Đông Á.

Gốm Dưỡng Động được làm từ loại đất có cái tên rất gợi “trúc thôn hoa đào”

 Lớp trước truyền lớp sau, tên tuổi gốm sứ Dưỡng Động ngày càng được khẳng định. Khu vực làng gốm còn được đặt cho một cái tên khác cũng rất “gốm”: Xóm Lò! Người làng gốm tự hào với nghề, tự hào với chất lượng của từng sản phẩm mang xuất xứ quê mình. Trong chiến tranh, các nghệ nhân gốm đã cùng nhau chia sẻ nghề riêng, cùng thành lập Hợp tác xã gốm sứ Minh Khai, tạo ra các sản phẩm mang lại giá trị kinh tế cao như đồ gốm, sứ gia dụng, gốm sứ trang trí.

Du khách tham quan một cơ sở làm gốm Dưỡng Động

Trải qua những thăng trầm  lịch sử, đã có một khoảng thời gian dài nghề gốm truyền thống làng Dưỡng Động bị mai một do không cạnh tranh được với những sản phẩm gốm thương mại đại trà từ Trung Quốc. Hiện nay, xã Minh Tân đang có chủ trương khôi phục mô hình hợp tác xã Gốm sứ Minh Khai, mở rộng mặt bằng cơ sở làm gốm với hi vọng hồi sinh mạnh mẽ nghề thủ công truyền thống độc đáo trên mảnh đất ven biển bình yên này để đông đảo nhân dân và du khách muôn phương biết tới. (Ảnh minh họa)
                                                                                             THM (t/hợp)